Als je met een kind praat over nare dingen die het meemaakt, wil je graag laten merken dat je je betrokken voelt. Tegelijkertijd wil je dingen niet groter maken dan ze voor het kind misschien zijn. Als het gaat om een traumatische gebeurtenis, wil je bovendien geen herbeleving opwekken. En als er nog een politie- of raadsonderzoek moet plaatsvinden, is het belangrijk dat je het verhaal van het kind niet beïnvloedt.
Soms hoor ik van professionals dat ze met al deze dingen in hun achterhoofd niet meer weten hoe ze dan wél hun betrokkenheid kunnen tonen. En dat is wel belangrijk, want zonder warmte wordt je gesprek eerder zakelijk dan steunend en bouw je geen vertrouwen op. Daarom in dit blog 5 manieren om betrokkenheid te tonen, die je in elke situatie kunt toepassen:
- Luisteren. Wees je ervan bewust dat er waarschijnlijk maar heel weinig mensen zijn die de tijd nemen om echt te luisteren naar wat het kind te vertellen heeft. Zonder haast, zonder oordeel, zonder meteen oplossingen aan te dragen of acties te ondernemen. Als het je lukt om werkelijk met aandacht te luisteren, laat je daarmee al veel betrokkenheid zien.
- Stemgebruik. Met de toon, volume en melodie van je stem kun je veel warmte, rust en aandacht toevoegen. Ook kun je bij veel hectiek of emotie het tempo van het gesprek verlagen door zelf met toon en tempo omlaag te gaan.
- Gezichtsuitdrukking. In jouw mimiek is van alles af te lezen. Ook als je eigenlijk haast hebt of al drie stappen vooruit aan het denken bent. Blijf tijdens het gesprek in het hier-en-nu en blijf met je ogen en gezichtsuitdrukking dicht bij het (verhaal van het) kind.
- Lichaamstaal. Let eens op je houding: hoe zit je erbij? Open of gesloten? Sta je met de rug naar het kind het whiteboard uit te vegen, of loop je naast het kind terwijl je samen een klusje doet en intussen wat praat? Ook met lichaamstaal kun je op allerlei manieren laten merken dat je aandacht hebt voor het kind en je betrokken voelt bij zijn verhaal. Juist kinderen in onveilige thuissituaties zijn vaak een kei in het scannen van non-verbale signalen, om in te schatten hoe veilig de ander of de situatie aanvoelt.
- Aandacht tijdens vervolgcontact. Als je met een kind hebt gesproken over hoe het met hem gaat, laat dan ook tijdens volgende contacten je betrokkenheid merken. Dat kan door er nog eens op terug te komen, te vragen hoe het nu gaat, maar ook met kleine signalen zoals een knipoog, schouderklopje of praatje over lichte onderwerpen. Laat steeds opnieuw merken dat je het kind (met zijn verhaal) ziet.
Hoe toon jij je betrokkenheid aan een kind?
