Wees een mens!

Wanneer je kinderen vraagt wat ze belangrijk vinden in contact met professionals, zeggen ze onder andere dat je óók iets over jezelf moet vertellen. Wanneer je daarop doorvraagt, wordt duidelijk dat ze daarmee niet zozeer bedoelen dat je standaard vertelt wat je hobby’s zijn en hoeveel kinderen je hebt, maar dat ze het belangrijk vinden om te merken dat ze een persoon tegenover zich hebben met wie ze zich op één of andere manier verbonden kunnen voelen.

Dat betekent dat je verder mag gaan dan uit te leggen wat je komt doen, om vervolgens het kind te bevragen en het niet meer over jezelf te hebben. Natuurlijk, het is belangrijk dat je een kind vertelt wat jouw rol is en waarom je met het kind in gesprek gaat over de moeilijke dingen die spelen. Maar daarmee maak je nog geen contact. Misschien is het soms wat zoeken: hoeveel vertel je over jezelf en met welk doel? Onderstaande tips kunnen je op weg helpen:

  • Vertel iets over jezelf dat aansluit bij de belevingswereld van het kind. Een anekdote over hoe jij op die leeftijd ook een beste vriendin had die jou altijd begreep, een opmerking over een tv-programma dat je allebei hebt gezien, een compliment over iets dat je zelf, nu of op die leeftijd, ook graag had willen hebben (zoals die coole schoenen of die dosis lef)…
  • Benoem overeenkomsten. Kinderen denken vaak dat ze de enige zijn met hun bijzonderheden. Of het nu gaat om eigenschappen, smaak, emoties of gebeurtenissen, herkenning kan enorm steunend zijn. ‘Toen ik zo oud was als jij, had ik ook veel ruzie met mijn ouders. Rot is dat, hè?’ Of: ‘Ik zat vroeger op ballet, terwijl al mijn vrienden op voetbal zaten. Ik voelde me daardoor net als jij een beetje een buitenbeentje’.
  • Zeg het als je iets niet weet. Ook wanneer je twijfelt of iets niet weet, mag je dat laten zien. Kinderen verwachten doorgaans geen ‘superman’, maar juist iemand die is zoals zij. Een mooie kans om vóór te doen wat je vast ook vaak tegen kinderen zegt: niemand weet alles, van fouten kun je leren en als het niet in je eentje lukt, kun je hulp vragen (en zelfs: ‘dat zeg ik nu wel tegen jou, maar zelf vind ik dat soms ook nog best lastig’ 😉 ).
  • Verstop het niet als je geraakt wordt. Soms leren kinderen juist in de interactie met jou dat hoe het er thuis aan toe gaat niet normaal is. Uiteraard help je het kind niet door je te verliezen in je emotie: jij bent degene aan wie het kind houvast ontleent en niet andersom. Maar laten zien dat het je wat doet om het kind zo te zien worstelen, mag best en werkt soms zelfs helend.
  • Toon empathie. Dat doen we vaak non-verbaal, door onze stem en mimiek aan te passen op het gesprek. Geef nu en dan ook woorden aan je betrokkenheid: ‘Wat moet jij je alleen gevoeld hebben; dat vind ik heel akelig voor je.’ ‘Ik snap heel goed dat je daar verdrietig om bent.’ ‘Ik ben blij dat het nu beter met je gaat’. Juist die empathie maakt je meer mens.

Wat mij betreft gaat het er dus niet om dat je je hele levensverhaal deelt met het kind. Dan schiet je meestal je doel voorbij. Maar een herkenbare anekdote of teken van medemenselijkheid zouden we als hulpverleners best eens wat vaker mogen inzetten, als je het kinderen vraagt.

Meer lezen over hoe je jezelf als mens meeneemt in het contact met kinderen? In het Praktijkboek praten met kinderen over kindermishandeling vind je meer uitleg, voorbeelddialogen en tips van ervaringsdeskundige jongeren!

Gerelateerde Tips

Ook als je niks kunt doen, kun je veel betekenen

Een kind waarmee het steeds slechter lijkt te gaan, terwijl de wachtlijst voor hulp alleen maar oploopt. Geweld dat na een melding bij Veilig Thuis gewoon doorgaat. Een jongere die geen hulp wil en die ervoor kiest om de situatie ‘uit te zitten’ totdat hij uit huis gaat....

Hulpmiddelen inzetten bij gesprekken met kinderen

Gesprekken over onveiligheid in de thuissituatie kunnen erg moeilijk zijn voor kinderen. Loyaliteit, schuldgevoelens, schaamte, angst, verdriet en andere emoties maken deze gesprekken ingewikkeld en beladen. Ook is voor kinderen de setting van een één-op-één gesprek lang niet zo vanzelfsprekend als voor volwassenen. Tegenover elkaar zitten om te praten, kan...

Als er iets ergs is gebeurd, wat zeg je dan?

Als een kind iets ingrijpends heeft meegemaakt, is het fijn als er mensen zijn die ernaar vragen. Zeker wanneer het kind denkt of weet dat jij op de hoogte bent, kan het zich heel eenzaam of onveilig voelen wanneer je er niet over praat....