In de context van een gesprek is ‘contact’ een abstract begrip, dat beter valt te voelen dan uit te leggen. Tegelijkertijd is het ervaren van mens-tot-mens-contact essentieel om het kind een veilig gevoel te geven. Zonder dit contact wordt samenwerken lastig. Vandaar de uitdrukking ‘Eerst contact, dan contract!’
In gesprekken die we voeren, zijn we vaak gericht op de inhoud en op hetgeen we uit het gesprek willen halen. Zeker als een gesprek spannend is, kan het een uitdaging zijn om ‘uit het hoofd en in contact’ te komen. Ik schreef eerder al wat je daarvoor kunt doen.
Gelukkig zijn er heel concrete manieren om contact te maken. Ook als je weinig tijd hebt voor een gesprek, levert het uiteindelijk veel meer op als je investeert in contact met het kind voordat je naar de inhoud gaat. Hoe meer een kind zich op zijn gemak voelt, hoe meer het zal durven zeggen of vragen wat het op zijn hart heeft.
En, lukt het niet in dit ene gesprek? Dan is er in de meeste gevallen later nog wel een kans om het gesprek weer op te pakken.
Vijf tips voor het maken van contact:
- Praten over waar het kind mee bezig is. Als je naar het kind toe gaat, is het meestal ergens mee bezig. Een eerste stap kan zijn om daar even een praatje over te maken.
- Samen spelen. Spelen en bewegen reduceert spanning. Het kan goed werken om even samen een balletje te trappen, een spelletje te doen, te gamen, een toren te bouwen of iets anders dat het kind leuk vindt om te doen.
- Iets over jezelf vertellen. Als jij moeilijke dingen wilt bespreken met het kind, kan het helpen als het kind ook wat over jou weet. Laat af en toe wat van jezelf zien. Bijvoorbeeld: ‘Oh, dus jij houdt van pizza? Ik hou van pasta!’ Of ‘Toen ik zo oud was als jij, ging ik ook elke dag naar het park. Lekker voetballen.’
- Benoemen van kleine gedragingen. Je kunt ook contact maken door op te merken wat je het kind ziet doen. Vervolgens kun je daar een vraag over stellen. ‘Ik hoor je steeds zuchten. Hoe vind je het om hier nu met mij over te praten?’ Of: ‘Ik zie dat je steeds naar de deur kijkt?’
- Woorden geven aan gevoel. Je kunt het kind het gevoel geven dat je hem ziet door in te gaan op zijn nonverbale communicatie. ‘Zo te zien en te horen voel jij je heel erg teleurgesteld’ of ‘Je klinkt opgelucht’.
Natuurlijk is deze lijst niet compleet. Er zijn ook andere manieren om contact te maken. Als je het aan kinderen vraagt, dan is het het allerbelangrijkst dat je hierin (ook) iets van jezelf laat zien. Meer lezen over je mens-zijn meenemen in het contact met kinderen? Dit is de rode draad in de methodiek die beschreven staat in het Praktijkboek praten met kinderen over kindermishandeling.
