Veel gezinnen waarvan één of beide ouders een licht verstandelijke beperking hebben, hebben te maken met problemen op meerdere levensgebieden (ook wel: multiproblematiek). Kinderen in deze gezinnen lopen fors meer risico om te maken te krijgen met geweld of verwaarlozing.
Het merendeel van de kinderen in deze gezinnen is normaalbegaafd. Zij hebben relatief vaak te maken met parentificatie, omdat ze vaak al op jonge leeftijd de ouderrol (deels) overnemen.
Als er in deze gezinnen hulpverlening aanwezig is, is die er vaak vooral op gericht om de ouders te ondersteunen in hun ouderschap. Maar kinderen kunnen ook een eigen hulpvraag hebben. Hoe zorg je ervoor dat, naast de ouders, ook het kind zich voldoende gezien voelt? Deze tips kunnen daarbij helpen:
- Noem het beestje bij de naam. Voor kinderen is het belangrijk om te weten waarom hun ouders doen zoals ze doen. Vertel dat de ouder een licht verstandelijke beperking heeft en leg uit wat dat inhoudt.
- Vraag door op wat de LVB van de ouder(s) betekent voor het kind. Wanneer merkt hij het? Op welke manier heeft hij er last van? Wanneer heeft hij er geen last van? Hoe houdt het kind rekening met de beperking van zijn ouder(s) en hoe ervaart hij dat?
- Bespreek wat je voor het kind kunt doen. Hoe vindt het kind dat het thuis gaat? Waar hebben de ouders hulp bij nodig volgens het kind? Waar heeft het kind zelf behoefte aan? Hoe kun jij daarbij helpen?
- Zoek naar steunfiguren voor het kind. Dat kunnen professionals zijn, maar ook mensen uit het eigen netwerk van het gezin: een buurvrouw, ouders van vriendjes, een juf of tante die met regelmaat een luisterend oor kan bieden en het gezin kan (helpen) ondersteunen.
- Spoel in gedachten de tijd vooruit. De tijd en aandacht die je hebt voor deze gezinnen, wordt vaak opgeslokt door de (complexe problemen van) de ouders. Die probeer je zo goed mogelijk te ondersteunen, ook zodat het voor het kind veilig wordt of blijft. Maar, als je over 10 jaar dit kind op de stoep krijgt: vind je dan dat je dit kind en zijn belang echt centraal hebt gesteld?
Kinderen van ouders met een verstandelijke beperking kunnen zich erg eenzaam en ongezien voelen. Ook als er hulpverlening is in het gezin. Ze missen informatie en steun. Praat dus expliciet over wat de LVB van de ouders voor hen betekent en doe dat meer dan eens.
