Veel kinderen die te maken hebben met geweld of verwaarlozing vertellen daar niets over aan hun omgeving. Vaak proberen ze juist voor anderen te verstoppen hoe het thuis gaat, uit schaamte, schuldgevoel en loyaliteit. Vriendschappen gaan minder diep als je voortdurend zoiets groots moet verbergen of als je het idee hebt dat toch niemand begrijpt hoe je je voelt.
Het feit dat een kind er in z’n eentje mee rondloopt, maakt de situatie extra zwaar. Als je als professional betrokken bent bij een gezin, kun je ook daar iets in betekenen door hier aandacht voor te hebben. Al zul je de eenzaamheid misschien niet helemaal kunnen wegnemen, je kunt wel iets doen om deze te verkleinen:
- Vraag naar gevoelens van eenzaamheid. Naast gesprekjes over hoe het thuis gaat en hoe dat voor het kind is, kun je ook gericht vragen of een kind zich weleens alleen voelt en hoe vaak dat zo is of hoe (erg) hij dat vindt.
- Vraag wat het kind mist. Zou hij graag bij iemand af en toe zijn verhaal kwijt willen? Zoekt hij herkenning bij lotgenoten? Of heeft het kind vooral behoefte aan iemand om mee te spelen? Of aan gezelligheid om hem heen?
- Verbind het kind aan zijn netwerk. Bedenk samen wie het kind vertrouwt of bij welk gezin (bijvoorbeeld van een vriendje) hij zich op zijn gemak voelt. Bekijk of je kunt organiseren dat een kind daar (vaker) een luisterend oor, een speelmaatje of gezelligheid kan vinden.
- Denk ook aan alternatieven. Sommige kinderen hebben veel steun aan hun huisdier of vertellen alles aan hun slaapknuffel. Anderen vinden het fijn om brieven te schrijven, online lotgenotencontact te zoeken of om hun gevoelens toe te vertrouwen aan een dagboek. Zou dat ook iets kunnen zijn voor dit kind?
- Onderschat niet wat je zelf kan doen. Ook jouw steun kan de eenzaamheid van kinderen verkleinen. Af en toe een gesprekje, een spelletje, een knipoog, wat individuele aandacht kunnen meer betekenen dan je denkt.
Rondom schoolvakanties vraagt dit onderwerp extra aandacht. In de aanloop ernaartoe kun je veel betekenen en ook kan het fijn zijn om samen met het kind terug te kijken op de vakantie: wat was fijn? Wanneer voelde het kind zich eenzaam? Zo’n gesprekje kan aanknopingspunten geven voor een volgende vakantie of een volgende periode waarin het kind zich alleen voelt.
Meer lezen over eenzaamheid, steun bieden en andere manieren om iets te betekenen voor kinderen in onveilige thuissituaties? Lees het Praktijkboek praten met kinderen over kindermishandeling.
