Elk jaar op 20 november vieren we de Internationale Dag van de Rechten van het Kind. Bijna alle landen van de wereld hebben het Internationale Verdrag voor de Rechten van het Kind ondertekend. Daaronder vallen ook afspraken over veilig opgroeien. Gelukkig zijn we het er ook in ons land over eens dat kindermishandeling niet mag.
Als het een ouder om wat voor reden dan ook niet lukt om goed voor zijn kind te zorgen, is hulp doorgaans een veel beter alternatief dan straf. Meestal komt daar dan ook geen politie aan te pas. Maar als er sprake is of lijkt van een strafbaar feit, bijvoorbeeld in geval van seksueel misbruik of ernstige fysieke mishandeling, kan het zijn dat de politie het kind wil verhoren.
Om aan waarheidsvinding te kunnen doen, is het van groot belang dat het verhaal van het kind zo zuiver mogelijk is. Hoe voorkom je dat je tijdens jouw gesprek met het kind zijn verhaal beïnvloedt?
- Hou je aan je taak. Als je niet bij justitie werkt, hoef je doorgaans ook niet op zoek naar ‘bewijs’. Hou het dus bij het verhaal dat het kind uit zichzelf vertelt. Het is niet jouw taak om door te vragen op détails inzake tijd, plaats en wat en hoe de ander precies deed.
- Stel open vragen! Vermijd suggestieve vragen en empathische opmerkingen waarmee je voor het kind invult hoe het zich voelt of het aanmoedigt om zijn verhaal nog wat kracht bij te zetten of juist af te zwakken. Luister dus vooral, zonder daar (met jouw vragen en opmerkingen) informatie aan toe te voegen. Dring ook niet aan als een kind niet (verder) vertelt.
- Toon je betrokkenheid non-verbaal. Als een kind je iets heel naars vertelt, is het natuurlijk heel belangrijk dat het zich gezien en gehoord voelt. Met je stem, mimiek en lichaamstaal kun je warmte toevoegen aan het gesprek.
- Leg uit dat je gaat overleggen met mensen die hier verstand van hebben. En dat je daarna meteen weer met het kind zult bespreken wat jullie gaan doen om het kind verder te helpen.
- Raadpleeg Veilig Thuis en/of de politie. Als een kind jou iets vertelt waarvan je denkt dat het strafbaar is, is het raadzaam om even te overleggen: is hier politie- of ander onderzoek nodig? Zo ja: maak afspraken over wie er wanneer en waarover wel en niet met het kind praat.
Nogmaals: in veruit de meeste gevallen van (vermoedens van) kindermishandeling is er helemaal geen sprake van een politieonderzoek. En met ‘gewoon’ luisteren doe je sowieso niets verkeerd. Ga dus niet al te krampachtig om met gesprekken die je hebt met kinderen over wat ze meemaken! Maar als je denkt dat justitie een rol kan gaan spelen, hou je dan aan deze tips (en ook aan deze!), zodat het verhaal van het kind zoveel mogelijk intact blijft.
