Ouders steunen bij onveiligheid: grijp je kans!

Net als kinderen in onveilige thuissituaties, verdienen ook hun ouders steun in deze extra lastige periode. Maar net als kinderen, vertellen ouders lang niet altijd uit zichzelf hoe het echt met ze gaat. Schaamte, schuldgevoelens en de angst voor eventuele gevolgen (‘wat als mijn kinderen uit huis worden gehaald?’) belemmeren ouders om open te zijn over (de mate van) geweld en verwaarlozing in hun gezin.

Toch geeft juist deze periode van coronamaatregelen ook kansen om met ouders in gesprek te gaan. We hebben het allemaal moeilijk(er), dus is de drempel om te vragen hoe het gaat en om daar eerlijk antwoord op te geven voor veel mensen lager dan anders. We kunnen normaliseren dat er in deze abnormale tijden meer gezinnen zijn bij wie het water aan de lippen staat, dus wordt het minder spannend om te vertellen dat dat bij jou óók zo is. En in crisis zijn mensen ontvankelijker voor hulp, dus kun je die het beste juist nu aanbieden. 

Hoe ga je met ouders in gesprek over onveiligheid in deze periode van fysieke afstand? Tips om je op weg te helpen:

  • Spreek je betrokkenheid uit. Oordeel niet, toon begrip en becomplimenteer waar het kan. Het kan helpen om uit te spreken dat ook jij het soms ingewikkeld vindt om alle ballen in de lucht te houden. En dat je snapt dat dat voor dit gezin nu misschien al helemaal een opgave is. Er is weinig belangrijker in moeilijke tijden dan je gesteund weten; door school, de huisarts, de hulpverlener en/of de jeugdbeschermer.
  • Vraag hoe mensen het redden. Vraag daarbij ook rechtstreeks naar veiligheid: We horen van veel ouders dat ze het nu extra lastig vinden om het thuis rustig/ gezellig/ ontspannen te houden/ aandacht te hebben voor iedereen in het gezin; hoe gaat dat bij jullie? Hoe ziet dat eruit, als de spanning oploopt? Hoe lukt het je (soms) om die spanning weer naar beneden te krijgen? Hoe gaat het met de veiligheidsafspraken die we hadden gemaakt? Welke lukken wel? Waar moeten we in deze situatie misschien iets extra’s op verzinnen?
  • Help ‘lucht’ en ontspanning te creëren. Organiseer indien mogelijk opvang voor de kinderen, op school of elders. Stel samen prioriteiten in wat er moet gebeuren aan school, werk en huishouden. Bedenk activiteiten die plezier of ontspanning geven. Bedenk een uitlaatklep voor ieder gezinslid: muziek maken of luisteren, een vriendin bellen, een computerspelletje spelen, van je af schrijven/ tekenen/ dansen, even naar buiten om te sporten of te wandelen, schoonmaken, Lego bouwen, de hond uitlaten… Maak afspraken over hoe iedereen zijn dagelijkse portie ontlading/ ontspanning/ afleiding krijgt.
  • Zoek samen naar steunfiguren uit het eigen netwerk. Bij wie kun je af en toe je verhaal kwijt? Wie vertrouw je? Met wie hebben de kinderen een vertrouwensband? Op welke manier kun je nu contact houden met deze mensen? Wie in jullie omgeving zou af en toe kunnen bijspringen, bijvoorbeeld door een boodschap te doen of de kinderen mee naar buiten te nemen? Wie kun je bellen als het uit de hand loopt? Wie kan jou kalmeren als dat nodig is?
  • Bied actief hulp aan. Bespreek wat je zelf kunt doen en hoe en wanneer je bereikbaar bent. Geef een concrete weekopdracht en bespreek die na. Bijvoorbeeld het oefenen met de time-out-procedure. Bespreek ook waar ouders nog meer terecht kunnen, zowel offline als online. Vertel dat ze zelf of samen met jou contact kunnen opnemen met Veilig Thuis/ huisarts/ POH-GGZ/ wijkteam/ specifieke hulpverlener/ jeugdbeschermer/ indien nodig 112. Blijf zelf initiatief nemen in het leggen en houden van contact.

De coronamaatregelen treffen ons allemaal. Daardoor kunnen we ons juist nu misschien wel beter verplaatsen in ouders bij wie de stress hen boven het hoofd groeit. Juist nu zijn we als professionals ‘mens onder de mensen’. Maak daar gebruik van!

Lees ook: Wat als het op school veiliger is dan thuis? en  Hoe praat je op afstand met kinderen over thuis?

Gerelateerde Tips

Praten met kinderen over seksueel misbruik

In de categorie praten met kinderen over kindermishandeling is praten over seksueel misbruik misschien wel het allermoeilijkst. Voor kinderen zelf, maar ook voor professionals. De belangrijkste tips: durf te zien en durf te luisteren....
wat kun je wel doen?

Wat kun je wél doen?

Als er grote dingen aan de hand zijn, kunnen kleine dingen het verschil maken. Hoe hou je vol als je het gevoel hebt dat je maar weinig kunt betekenen?...

Als emoties heftig zijn

Schuldgevoelens, angst, verdriet, woede, schaamte, wanhoop, frustratie, eenzaamheid... allemaal emoties die kunnen opkomen tijdens een gesprek met een kind over zijn onveilige thuissituatie. Als je zulke grote emoties ziet bij een kind, kan dat ook voor jou heftig en confronterend zijn. Ook kun je er als professional onzeker van worden:...