Voor kinderen is het enorm belangrijk om zich veilig te kunnen voelen in contact met jou als professional. In de methodiek van de drie gesprekscirkels (Van Gemert), zoals beschreven in het Praktijkboek en de digitale reader, geeft de tweede gesprekscirkel hier handvatten voor.
Soms krijg ik de vraag: als die veiligheid in het contact zo essentieel is voor kinderen, waarom staat die cirkel dan niet bovenaan en als eerste genoemd? Goeie vraag, waarover ook ik heb nagedacht, tijdens het ontwikkelen van de methodiek.
Ik ben ervan overtuigd dat het bij jou begint: jij als professional bent degene die die veiligheid moet bieden. Jij bent ook degene die verantwoordelijkheid draagt voor het proces, waar je het kind zo goed mogelijk bij betrekt. Dat vraagt van alles van je, dat je alleen kunt bieden als je je bewust bent van jezelf als ‘instrument’:
- Verplaats je in het kind en zijn ouder(s): wat is hun verhaal? Wat is hun belangrijkste behoefte op dit moment? Waar komt hun angst, wantrouwen of boosheid vandaan? Kun je dat begrijpen? Hoe kun je van daaruit (opnieuw) contact maken?
- Reflecteer op je eigen binnenkant: welke emoties signaleer je bij jezelf? Welk oordeel heb je over de situatie, het kind en/of zijn ouder(s)? Wat zou je wíllen betekenen voor het kind? In hoeverre voel je ‘reddersneigingen’? Wat herken je van jezelf als kind? Als je je hier bewust van bent, kun je ervoor zorgen dat dit niet onbedoeld je agenda bepaalt of in de weg zit in het contact.
- Wees je bewust van je taak: wat is jouw rol in het geheel? Wat kun je betekenen voor het kind? Wat is jouw ‘agenda’ voor dit gesprek of dit traject? In hoeverre is dit duidelijk voor het kind? En welke ruimte kun je geven aan zíjn ‘agenda’?
- Bespiegel je werkwijze: wat doe je precies? Hoe is dat (niet) helpend in het contact of in het proces? Wat kun je anders doen? Wat is er nog meer nodig? In hoeverre heb je jezelf als mens al laten zien aan het kind? Jij bent nodig voor echt contact!
- Blijf ademen! In het vliegtuig zet je in geval van nood ook eerst je eigen zuurstofmasker op, zodat je zeker weet dat je de ander nog kunt helpen. Zorg dus voor jezelf, vraag hulp, zoek ontspanning en haal regelmatig even diep adem. Dit werk kan niet zonder de mensen die het werk doen en daar hoor jij bij.
Kortom: door wat jij bewust en onbewust doet en laat geef je het kind de kans zich al dan niet veilig(er) te gaan voelen, zijn verhaal te doen, ruimte te ervaren voor inbreng en eigen regie, te leren begrijpen dat hij de moeite waard is, waarom bepaalde dingen moeten veranderen en later hopelijk terug te kijken op een periode die weliswaar zwaar was, maar waarin hij zich wél gezien en gesteund heeft gevoeld. Die kans kun jij bieden en daarom sta jij bovenaan.
