Wat als het op school veiliger is dan thuis?

Door corona zitten veel kinderen en gezinnen in deze periode vooral thuis. Net als tijdens schoolvakanties betekent dit voor sommige kinderen dat de stress toeneemt. Plekken waar het wél veilig is en waar kinderen vaak juist even op adem kunnen komen, zoals school, bso, de sportvereniging, thuis bij vriendjes of bij opa en oma, vallen op dit moment weg.

De situatie rondom het coronavirus zorgt daarnaast voor extra ontregeling in gezinnen, door o.a. onzekerheid over werk en geld, angst voor het virus zelf, het plots moeten combineren van werk-, school-, zorg- en huishoudelijke taken. En dan wordt door alle maatregelen ook nog het contact met het eigen netwerk én met hulpverleners bemoeilijkt.

Voor kinderen die te maken hebben met geweld of verwaarlozing kan het in deze periode voelen alsof er geen ontsnappingsmogelijkheden zijn. En ook gezinnen bij wie het meestal nog net goed (genoeg) ging, kunnen het op dit moment erg moeilijk hebben.

Wat kun jij als hulpverlener, jeugdbeschermer of leerkracht doen om deze kinderen en hun ouders te helpen om deze extra moeilijke tijd door te komen? 

  • Zoek regelmatig contact! Als leerkracht of hulpverlener kun je bijvoorbeeld een vast belmomentje afspreken met kinderen of ouders waarvan je weet dat ze het moeilijk hebben. Of stuur eens wat vaker een appje om te vragen hoe het gaat. En overweeg: kan de gezinssituatie reden zijn om opvang te bieden op school, ook als de ouders geen vitaal beroep hebben?
  • Scherp veiligheidsafspraken aan, gericht op de situatie. Maak behapbare en concrete afspraken met alle gezinsleden (samen en afzonderlijk), gericht op de directe veiligheid. Wat kun je doen als de stress oploopt? Wie en wat kan daarbij helpen? Zoek daarbij ook naar (extra/ alternatieve) ondersteuning die het eigen netwerk kan bieden, via telefonisch bereikbaar zijn, boodschappen langsbrengen of als uitvalsbasis voor de kinderen, zolang ze niet ziek zijn.
  • Gebruik (ook) online mogelijkheden om de veiligheid te monitoren. Videobellen of chatten kan een goed alternatief zijn voor face to face contact (al kan het dit in sommige situaties absoluut niet vervangen, maar het is (veel) beter dan niets). Vraag gericht door op hoe het gaat met de veiligheid in het gezin en bekijk of jij of anderen hierin extra kunnen ondersteunen.
  • Wijs kinderen en ouders op hulplijnen, voor als jij niet bereikbaar bent. Kinderen (8 – 18 jaar) verwijs je natuurlijk naar de Kindertelefoon; jongeren kunnen daarnaast ook terecht bij JouwGGD. Volwassenen kun je verwijzen naar de Luisterlijn, MIND korrelatie of indien nodig de website van 113 zelfmoordpreventie.
  • Wees creatief in het bieden van hulp of steun. Een wandeling buiten met één of meerdere gezinsleden (met 1,5 meter ertussen ;-)) kan misschien wél, net als even een stukje fietsen. Vergeet ook niet de ouderwetse post! Af en toe een kaartje met een compliment, tip, lieve woorden of kleine peptalk kan héél welkom zijn in moeilijke tijden.

In deze periode voel je je als professional waarschijnlijk behoorlijk beperkt. En kinderen en ouders die het toch al moeilijk hebben, voelen zich deze weken extra eenzaam. Ik hoop dat deze tips je op ideeën brengen om kinderen en ouders te helpen ontspannen en het gevoel te geven dat ze door jou gezien worden. Steun kan wonderen doen, juist nu!

Lees ook: Hoe praat je op afstand met kinderen over thuis?

Gerelateerde Tips

Wees zacht

Als je opgroeit met geweld, verwaarlozing of seksueel misbruik, doet dat iets met je zelf-, mens- en wereldbeeld. Ook heeft het invloed op hoe veilig je je voelt, bij jezelf, bij de ander en in de wereld. En dat heeft weer invloed op je gedrag, juist ook in interactie met...

Ook als je niks kunt doen, kun je veel betekenen

Een kind waarmee het steeds slechter lijkt te gaan, terwijl de wachtlijst voor hulp alleen maar oploopt. Geweld dat na een melding bij Veilig Thuis gewoon doorgaat. Een jongere die geen hulp wil en die ervoor kiest om de situatie ‘uit te zitten’ totdat hij uit huis gaat....

Hulpmiddelen inzetten bij gesprekken met kinderen

Gesprekken over onveiligheid in de thuissituatie kunnen erg moeilijk zijn voor kinderen. Loyaliteit, schuldgevoelens, schaamte, angst, verdriet en andere emoties maken deze gesprekken ingewikkeld en beladen. Ook is voor kinderen de setting van een één-op-één gesprek lang niet zo vanzelfsprekend als voor volwassenen. Tegenover elkaar zitten om te praten, kan...